Zarówno katalizator, czyli reaktor katalityczny, jak i filtr cząstek stałych spełniają bardzo ważną funkcję w procesie oczyszczania spalin. Elementy te znajdują się blisko siebie w układzie wydechowym, dlatego czasami błędnie traktowane są jako jeden podzespół. W rzeczywistości ich budowa oraz zasady działania się różnią. Katalizatory, które już od dawna montowane są we wszystkich pojazdach, w szczególności zmieniają skład chemiczny spalin i redukują niebezpieczne związki. Natomiast DPF-y występują tylko w samochodach z silnikiem Diesla i odpowiadają za wyłapywanie cząstek stałych. Zapoznaj się z treścią artykułu i dowiedz się więcej na ten temat!
Redukcja i reakcja spalin
Istnieją pewne podobieństwa między standardowym katalizatorem samochodowym a DPF – na przykład oba wykorzystują element ceramiczny lub metalowy, przez który przechodzą spaliny. Główna różnica polega jednak na tym, że filtr cząstek stałych jest konstrukcją, która zbiera sadzę, a następnie ją wypala. Natomiast katalizator zmienia skład chemiczny mieszaniny gazów, zmniejszając jednocześnie ilość zanieczyszczeń, które przedostają się do atmosfery. Reakcja ta zachodzi na powierzchni bloku ceramicznego czy monolitu pokrytego mieszaniną platyny, palladu lub rodu.
Kiedy następuje awaria katalizatora i DPF?
W normalnych warunkach pracy katalizator nie zapełni się ani nie zużyje i teoretycznie powinien służyć przez cały okres eksploatacji samochodu. W rzeczywistości zdarzają się usterki, na przykład z powodu gorących resztek paliwa, które przedostają się z komory spalania do układu wydechowego. Ceramiczny wkład może zostać również zanieczyszczony olejem z kolektora wydechowego. Twarda, czarna powłoka, która tworzy się na powierzchni monolitu, uniemożliwia jego działanie i jest bardzo trudna do usunięcia. Należy również wziąć pod uwagę uszkodzenia mechaniczne. Kamienie wyrzucane spod kół, jeśli trafią w niewłaściwe miejsce, mogą rozbić wkład ceramiczny. Metalowy rdzeń jest bardziej odporny na uderzenia i szok temperaturowy, ale tego rodzaju katalizatory są bardzo drogie i nie cieszą dużą popularnością na rynku. Produkcja zdecydowanej większości nowoczesnych reaktorów katalitycznych ze względu na koszty opiera się na ceramice.
Tryby awarii specyficzne dla DPF
Istotna różnica w zakresie eksploatacji pomiędzy katalizatorem a DPF polega na tym, że z czasem filtr wypełnia się sadzą oraz innymi cząstkami stałymi. Cyklicznie przy określonych parametrach pracy silnika drobinki te zostają wypalone. Podczas tego procesu za każdym razem powstaje niewielka ilość popiołu, która ostatecznie zablokuje DPF i będzie on wymagał regeneracji lub wymiany.
Problemy z zapchanym filtrem mogą się znacznie różnić, w zależności od długości trasy, jaką pokonuje samochód. Na krótkich odcinkach temperatura silnika rzadko osiąga idealne warunki pracy i powstaje wówczas więcej sadzy, która po reakcji termicznej zamieni się popiół. Dlatego czasami wymiana DPF może być konieczna po przejechaniu 20 tys. kilometrów, ale częściej zdarza się to w okolicach 100 tys. km. W przypadku niektórych pojazdów poruszających się wyłącznie na długich trasach filtr cząstek stałych może wytrzymać nawet kilkaset kilometrów, ale są to naprawdę wyjątkowe sytuacje.
Kiedy montowany jest katalizator i DPF?
Co do zasady, każdy samochód wyprodukowany po 1 marca 2006 roku powinien mieć katalizator. Inaczej sytuacja przedstawia się z Dieslami. Współcześnie pojazdy z silnikami wysokoprężnymi w celu spełnienia coraz surowszych norm emisji wyposażone są zarówno w DPF, jak i reaktor katalityczny. Natomiast auta napędzane benzyną, choć mają wbudowane zaawansowane katalizatory, nie posiadają typowego dla Diesli filtra cząstek stałych.
W niektórych pojazdach DPF oraz katalizator montowane są oddzielne i można je wymieniać pojedynczo. Jednak wiele współczesnych układów redukcji spalin połączonych jest w jedną część i występuje tendencja do przesuwania ich bliżej kolektora wydechowego, aby szybciej osiągały temperaturę roboczą. Chroni to podzespół przed uderzeniami mechanicznymi i chłodem, ale w przypadku awarii jego wymiana jest przeważnie droższa.
Podobieństwa i różnice
Różnice pomiędzy katalizatorem a DPF widoczne są w budowie, zasadach działania oraz awaryjności. Filtr cząstek stałych najczęściej wymaga, aby co pewien czas poddać go procesowi regeneracji, podczas gdy reaktor katalityczny może działać poprawnie przez cały okres eksploatacji. Najlepiej czynności serwisowe przeprowadzać w specjalistycznym warsztacie samochodowym, w którym układ wydechowy zostanie dokładnie zdiagnozowany.
Skuteczna metoda regeneracji DPF
Warto zauważyć, że różnica pomiędzy kiepską regeneracją a usługą wykonaną przez profesjonalny serwis wpływa na żywotność filtra cząstek stałych oraz jego prawidłowe działanie. Ponadto nie wszystkie metody czyszczenia są jednakowo skuteczne. Na przykład wypalanie serwisowe lub indukcyjne likwiduje sadzę, ale nie usuwa popiołów, które z czasem zapychają DPF. Dlatego obecnie najlepszym sposobem na przywrócenie pełnej sprawności filtra jest wodne czyszczenie w specjalistycznej maszynie do czyszczenia DPF. Strumień cieczy zawierającej detergenty dokładnie wypłukuje zanieczyszczenia nawet z najmniejszych zakamarków. Następnie DPF poddawany jest procesowi osuszania, w celu pozbycia się nagromadzonej wilgoci. Po przeprowadzeniu czynności filtr jest w pełni sprawny i praktyczne niczym nie różni się od nowej części, której koszt zakupu jest znaczny.
Skorzystaj z naszych usług!
Jeśli masz problemy z zapchanym DPF, koniecznie zapoznaj się z naszą ofertą! Zajmujemy się kompleksową regeneracją filtrów przy użyciu specjalistycznej maszyny do czyszczenia DPF. Zapewniamy również diagnostykę, dzięki czemu dokładnie możemy określić, co jest powodem awarii układu wydechowego. Po zakończeniu czyszczenia przeprowadzamy testy, a następnie montujemy DPF w samochodzie. Możesz przyjechać do nas osobiście, wysłać filtr cząstek stałych kurierem lub dostarczyć go w inny, wygodny dla Ciebie sposób. Nie przepłacaj za nowe części – wybierz sprawdzoną metodę regeneracji!
